RIDEF to nazwa własna międzynarodowych seminariów Federacji Ruchu Nowoczesnej Szkoły (FIMEM). Seminaria organizowane są od 1968 roku. Do 1982 roku spotkania nauczycieli-freinetowców odbywały się każdego roku, w stałym lipcowym terminie. Od 1982 roku organizowane są nadal w stałym lipcowym terminie, ale co dwa lata. Międzynarodowy Ruch Pedagogiki Freineta skupia nauczycieli różnych kontynentów, różnych języków, różnych kultur, zróżnicowanego poziomu życia społecznego, gospodarczego, ekonomicznego i politycznego. Wszystkim przyświeca wspólny cel dbałości o edukację i rozwój dziecka w myśl założeń pedagogiki francuskiego nowatora – Celestyna Freineta. W wielu międzynarodowych seminariach RIDEF uczestniczyła nasza pionierka ruchu freinetowskiego w Polsce – Halina Semenowicz. W tym roku gospodarzem RIDEF jest MCE – ruch freinetowski we Włoszech.

MCE (Movimento Cooperativo Educativo) – to stowarzyszenie skupiające nauczycieli, wychowawców i dyrektorów różnych szczebli edukacji, opierających swoją pracę pedagogiczną o wartości pedagogiki Celestyna I Elizy Freinetów. Ruch powstał w 1951 roku i po powołaniu przez Freineta Federacji FIMEM, zaraz do niej przystąpił. MCE ma długą i bogatą historię różnorodnych przedsięwzięć, wspierających rozwój edukacji we Włoszech. Jako cel działań przypisuje sobie współpracę nauczycieli, wychowawców i dyrektorów na zasadach kreatywnej wspólnej pracy i wymiany doświadczeń w kontekście pedagogiki Freineta.

Jeśli my dorośli spróbujemy inaczej spojrzeć na życie, na otaczającą nas rzeczywistość i nasz „świat życia”, to możliwe będzie dostrzeżenie szansy na lepsze społeczeństwo i wyobrażenie sobie, jak je kształtować. Dziecko natomiast wydaje się być innym, w tym sensie, że ma ono w sobie inny sposób widzenia świata, inaczej ujmuje wszystko, co je otacza. Nie zawsze jest świadome zagrożeń, które czyhają i nadchodzą podstępnie z różnych stron życia: od strony społecznej, kulturowej, gospodarczej i in. Nadchodzą, wyłączając je stopniowo z biegnącego życia (podobnie jak np. ludzi starszych, ludzi z niepełnosprawnością, innością, migrantów itd.).

Szkoła jest ważną instytucją, która praw dziecka strzeże i broni. Jednak baczniejszą uwagę winna zwrócić na sytuacje zagrożenia poza klasą, poza szkołą – na każdy moment, każdą chwilę, niepokojące miejsca społecznego życia. Potrzebujemy zwielokrotnionej uwagi, a także przeświadczenia, że najmniejsza krzywda, niesprawiedliwość, dyskryminacja, która dotyka obecnie tylko pojedyncze dziecko, z czasem będzie narastać i ograniczać inne dzieci w ich prawie do wolności, samostanowienia i samookreślenia.

Międzynarodowy ruch freinetowskich, który pracuje w myśl założeń pedagogiki Freineta, troszczy się w skali światowej, by rozwój każdego dziecka wspierany był przez uczenie się we współdziałaniu, w poszanowaniu prawa do wyrażania własnych poglądów, nawet najbardziej kontrowersyjnych, w odpowiedzialności za samorealizację.

Zamierzeniem CA FIMEM (zarządu międzynarodowej Federacji) jest spojrzenie na prawa człowieka, w tym prawa dziecka, od strony ich przestrzegania i pokazania zmian w harmonii z założeniami pedagogiki Freineta. Spojrzenia nauczycieli z kilkudziesięciu krajów, wymiana myśli, konkretne przykłady pokażą w jakim miejscu jesteśmy, co osiągnęliśmy, co jeszcze przed nami, by pozwalać dzieciom zmieniać teraźniejszość, wyznaczać kierunki zmian na przyszłość, ulepszać świat i żyć w nim aktywnie, ze świadomością współtworzenia i współdecydowania.

Świat dorosłych chętnie decyduje za dziecko, stwarza mu szeroką „paletę gotowych ofert”. Z punktu widzenia pedagogiki Freineta, wiemy że to nie jest najwłaściwsza droga. Pozwólmy dzieciom aktywniej działać i ponosić odpowiedzialność za życie w swoich środowiskach ( w miastach i wsiach, w równym stopniu dziewczynkom i chłopcom). Żyjemy przecież RAZEM.

W trakcie 30. międzynarodowego spotkania nauczycieli-freinetowców zaproponowane zostaną różnorodne formy kształcenia, a właściwie powinny one być przez nas wypracowane, i to takie, które poprowadzą dzieci i młodzież ku aktywnemu uczestniczeniu w życiu publicznym. A to oznacza, że młodzi, aktywni obywatele muszą być uznawani ze swoimi wszystkimi pełnymi prawami, tak jak przewiduje to Konwencja Praw Dziecka z 1989 roku.
RIDEF, miejsce gdzie spotykają się przedstawiciele freinetowskich stowarzyszeń z różnych krajów, ma przyczynić się do tego, byśmy na co dzień nie tracili z oczu ani potrzeb ani praw dzieci i młodzieży. Nasza wzajemna wymiana myśli, wymiana konkretnych przykładów przyczyni się do tego, byśmy uświadamiali sobie, że potrzeby i prawa podążają „ ręka w rękę”.
Z jednej strony, dzieci mają prawo swobodnego wyrażania siebie i krytycznego spojrzenia na otaczającą rzeczywistość, z drugiej strony, na drodze własnego rozwoju muszą szanować dane im prawo do uczenia się.

Realizowany od paru lat w Reggio Emilia międzynarodowy włoski projekt „Miasto dzieci”, pokaże wypracowane wspólnie z dziećmi rozwiązania współdziałania i samostanowienia. Mamy nadzieję, że będą one dla uczestników RIDEF inspiracją do zmian w różnych krajach. Jednocześnie oczekujemy od uczestników RIDEF konkretnych przykładów, jak postrzegane i przestrzegane są prawa dzieci w rodzimych krajach. Zabierzcie z sobą np. scenariusze zajęć poparte wytworami dzieci, fotogramy, wywiady, artykuły, nagrania i inne dokumenty. Program międzynarodowego spotkania przewiduje posiedzenia tzw. Okrągłego stołu. Pozwolimy delegatom narodowych ruchów freinetowskich zająć głos w sprawie praw dziecka i udziału dzieci w życiu publicznym. Jesteśmy zaciekawieni Waszymi doświadczeniami. Zaplanowaliśmy dwukrotne obrady Okrągłego stołu – w szóstym i ósmym dniu spotkania. Rezultatem naszego dziesięciodniowego spotkania RIDEF będzie „biała księga”, którą chcielibyśmy przekazać UNESCO.

W kontekście zmian, które już unaoczniają się, pragniemy wyrazić uznanie dla wieloletniej pełnej zaangażowania pracy w obronie i ochronie praw dzieci – Jeanowi Le Gal, naszemu francuskiemu animatorowi. Reprezentuje on międzynarodowy ruch pedagogiki Freineta w zarządzie organizacji UNESCO. Opublikował na ten ważny temat wiele interesujących artykułów.

RIDEF jest naszą wspólną sprawą. Wspólnie organizujemy to międzynarodowe spotkanie wychowawców, nauczycieli, dyrektorów przedszkoli, szkół, uniwersytet pracujących na co dzień w myśl idei pedagogicznych Celestyna Freineta. Wkład pracy każdego z Was jest nieoceniony, dlatego oczekujemy od uczestników dobrej znajomości przynajmniej jednego z czterech funkcjonujących podczas RIDEF języków obcych – język francuski, język angielski, język hiszpański, język włoski (język gospodarzy).

Współorganizacja spotkania, to Wasza pomoc przy prowadzeniu warsztatów długich, warsztatów krótkich, tłumaczeniu symultanicznym, tłumaczeniu w grupach warsztatowych, organizacja wystawy, a także inne zaproponowane przez uczestników formach wymiany doświadczeń. Oczekujemy od Was zadeklarowania się w jakiej formie i przy czym możecie pomóc. Nie przewidujemy, zresztą jak zawsze, honorariów za prowadzone zajęcia, wykłady, warsztaty. To nasz wspólny wkład i wspólna korzyć w dzieleniu się doświadczeniami, zwłaszcza tymi z codziennej praktyki.

Odpłatność nauczycieli za udział w RIDEF jest zróżnicowana. Nauczyciele państw bogatszych płacą więcej, inni nieco mniej. Zarząd FIMEM podzielił narodowe ruchy freinetowskie na 3 kategorie – nauczyciele państw bogatszych – grupa A, nauczyciele państw o niższym statusie ekonomicznym – grupa B i nauczyciele państw defaworyzowanych – grupa C. Polska należy do grupy B.

Uczestnicy RIDEF zakwaterowani będą schronisku szkolnym i w 4 hotelach. Pokoje są wieloosobowe, zarówno w schronisku jak i w hotelach. Odpłatność dla nauczycieli grupy B za zakwaterowanie w hotelu wynosi: 420 €, za zakwaterowanie w schronisku 360 €. Istnieje możliwość zarezerwowania w hotelu pokoju dwuosobowego za dodatkową dopłatą 75 € (liczba miejsc jest ograniczona). W koszty zakwaterowania wliczone jest wyżywienie i pozostałe opłaty konferencyjne.

Więcej szczegółowych informacji znaleźć można na stronie internetowej http://www.ridefitalia.org/de Formularz meldunkowy dla uczestników RIDEF znajduje się na stronie internetowej FIMEM www.fimem.org lub MCE www.ridefitalia.org

Nauczyciele-freinetowcy, członkowie PSAPF zainteresowani międzynarodowym seminarium RIDEF proszeni są o zgłaszanie swojego udziału w terminie do 15.04.2014r. Zgłoszenia przyjmuje przewodnicząca Stowarzyszenia – Kazimiera Piwko, e-mail: szpaczek3@poczta.onet.pl.

Oczekiwane jest dołączenie krótkiej pisemnej informacji, jaki „bagaż doświadczeń pedagogicznych” popartych wytworami i dokumentacją z praktyki szkolnej zamierza uczestnik zabrać ze sobą i w jakiej formie podzielić się nim z innymi uczestnikami RIDEF (np. prezentacja, wystawa, poster, poprowadzenie atelier krótkiego itp.). Koszty podróży i udziału w RIDEF ponosimy we własnym zakresie.

Włosi – gospodarze międzynarodowego spotkania RIDEF oczekują naszych przedstawicieli. Zapraszają.

Opracowanie i tłumaczenie
na podst. tekstu niemieckiego Ingrid Dietrich Regina Chorn